Сацыяльна-педагагічная псіхалагічная служба
ДЭКРЭТ ПРЭЗІДЭНТА РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ N 18
«АБ ДАДАТКОВЫХ МЕРАХ ПА ДЗЯРЖАЎНАЙ АБАРОНЕ ДЗЯЦЕЙ У НЕБЛАГАНАДЗЕЙНЫХ СЕМ'ЯХ»
У мэтах забеспячэння абароны правоў і законных інтарэсаў дзяцей у неблаганадзейных сем'ях, павышэння адказнасці бацькоў, якія не выконваюць абавязкаў па выхаванні і ўтрыманні сваіх дзяцей, і ў адпаведнасці з часткай трэцяй артыкула 101 Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь пастанаўляю:
1. Дзеці падлягаюць дзяржаўнай абароне і змяшчэнню на дзяржаўнае забеспячэнне ў выпадку, калі ўстаноўлена, што бацькі (адзіны з бацькоў) вядуць амаральны лад жыцця, што аказвае шкоднае ўздзеянне на дзяцей, з'яўляюцца хранічнымі алкаголікамі ці наркаманамі альбо іншым чынам неналежна выконваюць свае абавязкі па выхаванню і ўтрыманню дзяцей, у сувязі з чым яны знаходзяцца ў сацыяльна небяспечным становішчы.
Дзяржаўныя органы, іншыя арганізацыі, грамадзяне, якія валодаюць звесткамі аб дзецях, указаных у частцы першай гэтага пункта, абавязаны неадкладна паведаміць пра гэта ў Камісію па справах непаўналетніх, орган апекі і папячыцельства, іншыя дзяржаўныя арганізацыі, упаўнаважаныя заканадаўствам ажыццяўляць абарону правоў і законных інтарэсаў дзяцей, па месцы знаходжання гэтых дзяцей.
2. Адабранне дзіцяці ажыццяўляецца на працягу дня, наступнага за днём вынясення рашэння аб адабранні дзіцяці, камісіяй, якая фарміруецца камісіяй па справах непаўналетніх. У склад камісіі ўключаюцца прадстаўнікі ўпраўлення (аддзела) адукацыі мясцовага выканаўчага і распарадчага органа (далей - Упраўленне (Аддзел) адукацыі), органа ўнутраных спраў і пры неабходнасці кіравання (камітэта, аддзела) аховы здароўя мясцовага выканаўчага і распарадчага органа, а таксама іншых арганізацый.
Пасля адабрання дзіця змяшчаецца на дзяржаўнае забеспячэнне ў парадку, устаноўленым заканадаўствам.
3. У выключных выпадках пры непасрэднай пагрозе жыццю або здароўю дзіцяці рашэнне аб неадкладным адабранні яго мае права прымаць орган апекі і папячыцельства ў адпаведнасці з часткай другой артыкула 85 Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб шлюбе і сям'і.
6. Непрацуючыя бацькі з моманту адабрання дзіцяці бяруцца на ўлік у органах унутраных спраў для прафілактычнага назірання і ва ўстаноўленым парадку падлягаюць абавязковай дзяржаўнай дактыласкапічнай рэгістрацыі. Пры неабходнасці гэтыя асобы забяспечваюцца дакументамі, якія сведчаць асобу.
З дня прыняцця камісіяй па справах непаўналетніх рашэння аб адабранні дзіцяці бацькам дзіцяці спыняецца выплата дзяржаўных дапамог сем'ям, якія выхоўваюць дзяцей.
Пенсія, прызначаная дзіцяці, выплачваецца ва ўстаноўленым заканадаўствам парадку.
8. Бацькі абавязаныя кампенсаваць выдаткі, затрачаныя дзяржавай на ўтрыманне дзяцей, якія знаходзяцца на дзяржаўным забеспячэнні (далей – выдаткі па ўтрыманні дзяцей), у выпадку:
адабрання ў іх дзяцей па рашэнні камісіі па справах непаўналетніх;
адабрання ў іх дзяцей на падставе рашэння суда без пазбаўлення бацькоўскіх правоў;
пазбаўлення іх бацькоўскіх правоў;
знаходжання іх у вышуку, лячэбна-працоўных прафілакторыях або ў месцах утрымання пад вартай;
адбыцця пакарання ва ўстановах, якія выконваюць пакаранне ў выглядзе пазбаўлення волі, абмежавання волі, арышту.
9. Абавязак пакрыцця выдаткаў па ўтрыманні дзяцей ўзнікае з дня змяшчэння дзіцяці на дзяржаўнае забеспячэнне і спыняецца пасля іх поўнага пагашэння, або ў выпадку смерці аднаго з бацькоў, або па рашэнні суда пры ўзнікненні абставінаў, якія цягнуць за сабой вызваленне ад пакрыцця выдаткаў па ўтрыманні дзяцей.
Працуе абавязаную асобу пакрывае названыя выдаткі з заработнай платы па яго заяве, якое павінна быць пададзена ў трохдзённы тэрмін пасля змяшчэння дзіцяці на дзяржаўнае забеспячэнне. Пры гэтым абавязанай асобай забяспечваецца поўнае выкананне штомесячных абавязацельстваў па пакрыцці расходаў па ўтрыманні дзяцей.
Калі ўзровень заработнай платы якая працуе абавязанай асобы і прыраўнаваных да яе ў адпаведнасці з Грамадзянскім працэсуальным кодэксам Рэспублікі Беларусь даходаў не дазваляе яму на працягу шасці месяцаў у поўным аб'ёме выконваць дадзеныя абавязацельствы, гэта асоба падлягае працаўладкаванню на новае месца працы.
У выпадку ўхілення які працуе абавязанай асобы ад кампенсацыі расходаў па ўтрыманні дзяцей, названыя выдаткі спаганяюцца з яго на падставе выканаўчай надпісы натарыуса.
Калі абавязаная асоба не працуе альбо месца пастаяннага жыхарства яго невядомае, пакрыццё расходаў па ўтрыманні дзяцей ажыццяўляецца ў парадку загаднай вытворчасці ў адпаведнасці з Грамадзянскім працэсуальным кодэксам Рэспублікі Беларусь.
Пакрыццё названых выдаткаў можа ажыццяўляцца ў парадку іскавай вытворчасці пры наяўнасці для гэтага падстаў, прадугледжаных Грамадзянскім працэсуальным кодэксам Рэспублікі Беларусь.
12. Спагнанне расходаў па ўтрыманні дзяцей звяртаецца на заработную плату і прыраўнаваныя да яе ў адпаведнасці з Грамадзянскім працэсуальным кодэксам Рэспублікі Беларусь даходы, а таксама на маёмасць абавязанай асобы.
Заработная плата абавязаных асоб, якія знаходзяцца ў месцах пазбаўлення волі або ў лячэбна-працоўных прафілакторыях, накіроўваецца на пагашэнне расходаў па ўтрыманні дзяцей і выкананне іншых абавязацельстваў абавязанай асобы ў памерах, неабходных для штомесячнага пагашэння названых абавязацельстваў. Чарговасць утрыманняў вызначаецца ў адпаведнасці з заканадаўствам.
Названыя асобы павінны забяспечваць поўнае выкананне штомесячных абавязацельстваў па пакрыцці расходаў па ўтрыманні дзяцей.
Абавязаныя асобы, якія вызваліліся з месцаў пазбаўлення волі або лячэбна-працоўных прафілакторыяў, кампенсуюць выдаткі па ўтрыманні дзяцей, а таксама пагашаюць запазычанасць па такіх сумах.
Абавязаным асобам забараняецца адчужаць якое належыць ім нерухомую маёмасць, якая падлягае дзяржаўнай рэгістрацыі, і транспартныя сродкі.
Камісія па справах непаўналетніх пры прыняцці рашэння аб памяшканні дзіцяці на дзяржаўнае забеспячэнне абавязана ўсталяваць наяўнасць у бацькоў гэтага дзіцяці нерухомай маёмасці і (або) транспартнага сродку. Такія ж меры прымае мясцовы выканаўчы і распарадчы орган пры прыняцці рашэння аб адабранні дзіцяці без пазбаўлення бацькоўскіх правоў у адпаведнасці з артыкулам 85 Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб шлюбе і сям'і.
Пры атрыманні судовай пастановы або выканаўчай надпісы натарыуса аб спагнанні названых выдаткаў судовы выканаўца неадкладна прымае меры па накладанню арышту на маемасць, названае ў частцы пятай гэтага пункта, і на іншае маёмасць абавязанай асобы.
Пры недастатковасці грашовых сродкаў на пагашэнне расходаў па ўтрыманні дзяцей спагнанне звяртаецца на маёмасць абавязанай асобы ў адпаведнасці з Грамадзянскім працэсуальным кодэксам Рэспублікі Беларусь.
13. Непрацуючыя, а таксама якія працуюць, але не ў поўным аб'ёме якія выплачваюць выдаткі па ўтрыманні дзяцей абавязаныя асобы падлягаюць працаўладкаванню ў ўстаноўленым парадку, у мэтах забеспячэння выканання імі абавязкаў па ўтрыманні і выхаванні сваіх дзяцей.
Пытанні працаўладкавання абавязаных асоб вырашаюцца судом у вызначэнні аб судовым загадзе аб спагнанні расходаў па ўтрыманні дзяцей, рашэнні аб пазбаўленні бацькоўскіх правоў, адабранні дзяцей без пазбаўлення бацькоўскіх правоў.
Судовая пастанова аб працаўладкаванні абавязанай асобы з'яўляецца падставай для звальнення яго з працы.
У выпадку неабходнасці працаўладкавання абавязанай асобы, якая знаходзілася ў лячэбна-працоўным прафілакторыі або вызваленага з месцаў пазбаўлення волі, адміністрацыя лячэбна-працоўнага прафілакторыя або ўстановы крымінальна-выканаўчай сістэмы Міністэрства ўнутраных спраў абавязаная за тры месяцы да заканчэння тэрміну яго знаходжання (вызвалення) інфармаваць аб гэтым суд па месцы пастаяннага пражывання абавязанай асобы, органы ўнутраных спраў і органы дзяржаўнай службы занятасці, а таксама накіраваць у суд выканаўчы дакумент у дзень вызвалення дадзенай асобы.
15. Па ісках мясцовых выканаўчых і распарадчых органаў альбо ўпаўнаважаных імі арганізацый абавязаныя асобы могуць быць выселены ў судовым парадку з займаемых жылых памяшканняў дзяржаўнага і прыватнага жыллёвага фонду з прадастаўленнем іншых жылых памяшканняў меншай плошчы і (або) якія саступаюць ім па сваіх спажывецкіх якасцях, у тым ліку па-за межамі дадзенага населенага пункта, на тэрмін, указаны ў рашэнні суда.
З асобамі, выселенымі з займаных жылых памяшканняў у адпаведнасці з часткай першай гэтага пункта, заключаецца тэрміновы дагавор найму жылога памяшкання дзяржаўнага жыллёвага фонду. Тэрмін такога дагавора можа быць падоўжаны па рашэнню суда. Пры адмове абавязаных асоб вызваліць займаныя жылыя памяшканні па заканчэнні тэрміну дагавора найму жылога памяшкання дзяржаўнага жыллёвага фонду яны ў судовым парадку перасяляюцца ў раней займаныя жылыя памяшканні.
Жылыя памяшканні, з якіх выселеныя абавязаныя асобы, замацоўваюцца за іх дзецьмі ў парадку, устаноўленым Саветам Міністраў Рэспублікі Беларусь, і падлягаюць здачы па дагаворах найму (паднайму) іншым асобам для пражывання ў адпаведнасці з пунктам 16 гэтага дэкрэта.
17. Непрацуючыя абавязаныя асобы, якія з'яўляюцца хранічнымі алкаголікамі або наркаманамі, у першачарговым парадку падлягаюць кірунку ў лячэбна-працоўныя прафілакторыі.
18. У выпадку, калі абавязаную асобу хаваецца, органы ўнутраных спраў прымаюць меры па ўстанаўленні месца яго знаходжання.
Выдаткі па вышуку пакрываюцца вышукваемымі абавязанымі асобамі.
Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь А. ЛУКАШЭНКА
Асноўныя аспекты Дэкрэта Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь
ад 28 снежня 2014 года № 6
"Аб неадкладных мерах па супрацьдзеянні незаконнаму абароту наркотыкаў»
1 студзеня 2015 года ўступіў у сілу дэкрэт Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 28 снежня 2014 года № 6 "Аб неадкладных мерах па супрацьдзеянні незаконнаму абароту наркотыкаў"(зарэгістраваны ў Нацыянальным рэестры прававых актаў Рэспублікі Беларусь 28 снежня 2014 г. № 1/15504).
Дэкрэт накіраваны на забеспячэнне абароны жыцця і здароўя беларускіх грамадзян, стварэнне ўмоў для бяспечнага развіцця дзяцей і моладзі, спыненне распаўсюджвання наркаманіі як пагрозы для дэмаграфічнай бяспекі і здароўя нацыі. Уводзіцца комплекс неадкладных мер па процідзеянні незаконнаму абароту наркотыкаў. Прадугледжваецца максімальная актывізацыя намаганняў дзяржаўных органаў, устаноў адукацыі і аховы здароўя, саветаў грамадскіх пунктаў аховы правапарадку, добраахвотных дружын, грамадскіх аб'яднанняў і іншых арганізацый; стварэнне адзінай сістэмы ўліку асоб, якія спажываюць наркотыкі.
Дэкрэт прадугледжвае ўзмацненне жорсткасці крымінальнай адказнасці за злачынствы, звязаныя з незаконным абаротам наркотыкаў; зніжэнне ўзросту наступлення крымінальнай адказнасці за іх збыт. Плануецца стварэнне асобных папраўчых устаноў для асоб, асуджаных за незаконны абарот наркотыкаў; арганізацыі спецыялізаваных лячэбна-працоўных прафілакторыяў для хворых наркаманіяй або таксікаманіяй, а таксама стварэнне профільных лячэбна-выхаваўчых устаноў, якія забяспечваюць комплексную рэабілітацыю непаўналетніх, якія стаяць на наркалагічным уліку.
Пры давядзенні гэтай інфармацыі мэтазгодна акцэнтаваць увагу на наступных аспектах Дэкрэта Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 28 снежня 2014 года № 6 " Аб неадкладных мерах па супрацьдзеянні незаконнаму абароту наркотыкаў»
1. Зніжаны мінімальны ўзрост з 16 да 14 гадоў прыцягнення да крымінальнай адказнасці за збыт наркатычных сродкаў.
Гэтак жа, павялічваецца максімальны тэрмін пазбаўлення волі за збыт наркотыкаў пры наяўнасці абцяжваючых прыкмет (напрыклад, учыненыя групай асоб, альбо ў дачыненні да асабліва небяспечных наркотыкаў, альбо ў буйным памеры, альбо на тэрыторыі ўстановы адукацыі), — з 13 да 15 гадоў; збыт наркотыкаў загадзя непаўналетняму — з 8 да 15 гадоў; дзеянні, звязаныя са збытам наркотыкаў, учыненыя арганізаванай групай, — з 15 да 20 гадоў, а таксама за выраб або перапрацоўку наркотыкаў у лабараторных умовах — з 8 да 20 гадоў.
За збыт наркотыкаў, які пацягнуў па неасцярожнасці смерць чалавека ў выніку спажывання ім наркотыкаў (цягне пазбаўленне волі на тэрмін ад 12 да 25 гадоў); незаконнае перамяшчэнне наркотыкаў праз дзяржаўную мяжу Беларусі пры адсутнасці прыкмет кантрабанды (цягне пазбаўленне волі на тэрмін да 12 гадоў); паўторнае на працягу года пасля накладання адміністрацыйнага спагнання за такое ж парушэнне спажыванне ў грамадскім месцы наркотыкаў, альбо з'яўленне ў грамадскім месцы ў стане наркатычнага ап'янення, альбо знаходжанне на працоўным месцы ў працоўны час у стане наркатычнага ап'янення (цягне максімальнае пакаранне ў выглядзе абмежавання волі тэрмінам на 2 гады).
Зніжаецца ўзрост наступлення крымінальнай адказнасці за дзеянні, звязаныя са збытам наркотыкаў, з 16 да 14 гадоў.
2. Штрафы за ўжыванне наркатычных сродкаў.
Уводзіцца адміністрацыйная адказнасць за з'яўленне ў грамадскім месцы ў стане наркатычнага ап'янення (штраф у памеры ад 5 да 10 базавых велічынь); непрыняцце індывідуальным прадпрымальнікам альбо юрыдычнай асобай мер па недапушчэнні на дыскатэках, у культурна-забаўляльных (начных) клубах, ігральных установах спажывання наркотыкаў альбо іх збыту, а таксама за неінфармаванне органаў унутраных спраў аб выяўленых фактах здзяйснення такіх дзеянняў (штраф у памеры ад 20 да 50 базавых велічынь).
Павялічваюцца максімальныя памеры штрафаў за знаходжанне на працоўным месцы ў працоўны час у стане наркатычнага ап'янення (з 10 да 12 базавых велічынь); спажыванне наркотыкаў без прызначэння лекара ў грамадскім месцы (з 8 да 15 базавых велічынь).
3. Спрошчана працэдура дапаўненні пераліку наркатычных рэчываў забароненых да абароту.
Замацоўваюцца палажэнні, якія дазваляюць аператыўна забараняць абарот на тэрыторыі Беларусі новых псіхаактыўных рэчываў (курыльных сумесяў, спайсаў) і прыцягваць да адказнасці іх распаўсюджвальнікаў. Прадугледжваецца ўдакладненне паняцця аналагаў наркотыкаў, якое дазваляе адносіць да іх больш шырокі спектр хімічных рэчываў. Максімальна спрашчаецца працэдура аднясення новых псіхаактыўных рэчываў да наркотыкаў і ўвядзення тым самым забароны на іх незаконны абарот у Беларусі.
4. Кантроль за прадаўцамі наркотыкаў праз Інтэрнэт і адзіная сістэма ўліку наркаманаў.
У сувязі з пагрозай шырокага распаўсюджвання наркотыкаў з выкарыстаннем сеткі Інтэрнэт замацоўваецца механізм аператыўнага абмежавання доступу карыстальнікаў інтэрнэт-паслуг да інтэрнэт-рэсурсаў, якія змяшчаюць матэрыялы, накіраваныя на незаконны абарот наркотыкаў. Рашэнні аб такім абмежаванні прымаюцца Мінінфармам на падставе пісьмовых апавяшчэнняў МУС і з'яўляюцца абавязковымі для выканання ўсімі пастаўшчыкамі інтэрнэт-паслуг на тэрыторыі Беларусі.
У мэтах павышэння эфектыўнасці прафілактычных і аператыўна-вышуковых мерапрыемстваў па барацьбе з незаконным абаротам наркотыкаў, у тым ліку ў сетцы Інтэрнэт, своечасовага выяўлення асоб, занятых у незаконным абароце наркотыкаў, Дэкрэтам ускладаюцца абавязкі на ўладальнікаў інтэрнэт-рэсурсаў – аналізаваць змест прыналежных ім інтэрнэт-рэсурсаў, не дапускаць іх выкарыстання для распаўсюджвання матэрыялаў, накіраваных на незаконны абарот наркотыкаў, а таксама інфармаваць органы ўнутраных спраў аб спробах распаўсюджвання такіх матэрыялаў.
Таксама ўскладаюцца абавязкі на пастаўшчыкоў інтэрнэт – паслуг-забяспечыць з 1 студзеня 2016 года фарміраванне і захоўванне актуальных звестак аб наведвальных карыстальнікамі інтэрнэт-паслуг інтэрнэт-рэсурсах у парадку, які вызначаецца Мінсувязі.
З 1 сакавіка 2015 года ствараецца адзіная сістэма ўліку асоб, якія спажываюць наркатычныя сродкі, псіхатропныя рэчывы, іх аналагі. Уводзіцца абавязковая ідэнтыфікацыя ўладальнікаў электронных кашалькоў, створаных у электронных плацежных сістэмах, якія дзейнічаюць на тэрыторыі Беларусі (незалежна ад памераў сум электронных грошай, якія лічацца ў такіх электронных кашальках).
Прафілактыка правапарушэнняў сярод непаўналетніх
Праблема падлеткаў-правапарушальнікаў у сучасным грамадстве ўяўляе сабой адну з самых складаных і супярэчлівых. На жаль, не кожны падлетак, ўсведамляе якія здзяйсняюцца ім супрацьпраўныя дзеі вядуць да цяжкіх і цяжка-папраўных наступстваў.
Што такое правапарушэнне?
Правапарушэнне-гэта вінаватыя паводзіны правадзеяздольнай асобы, якое супярэчыць прадпісанням нормаў права, прычыняе шкоду іншым асобам і цягне за сабой юрыдычную адказнасць.
Усе правапарушэнні прынята падпадзяляць на дзве групы: правіны і злачынствы (самыя цяжкія правапарушэнні).
Правіны могуць быць працоўнымі, дысцыплінарнымі, адміністрацыйнымі і грамадзянскімі (деликтными).
Пад злачынствамі разумеюць, як правіла, крымінальныя злачынствы, гэта значыць дзеі, якія парушаюць крымінальны закон. Яны могуць адрознівацца па катэгорыі цяжару.
У залежнасці ад выгляду правапарушэння вылучаюць адпаведную адказнасць-крымінальную, адміністрацыйную, дысцыплінарную, грамадзянска-прававую
1.Крымінальная адказнасць-адказнасць за парушэнне законаў, прадугледжаных Крымінальным кодэксам. Злачынства, прадугледжанае крымінальным законам грамадска небяспечнае, якое замахваецца на грамадскі лад, уласнасць, асоба, правы і свабоды грамадзян, грамадскі парадак (забойства, рабаванне, згвалтаванне, абразы, дробныя крадзяжы, хуліганства).
За злоснае хуліганства, крадзеж, згвалтаванне крымінальная адказнасць надыходзіць з 14 гадоў.
2.Адміністрацыйная адказнасць прымяняецца за парушэнні, прадугледжаныя кодэксам аб адміністрацыйных правапарушэннях. Да адміністрацыйных парушэнні адносяцца: парушэнне правілаў дарожнага руху, парушэнне супрацьпажарнай бяспекі.
За адміністрацыйныя правапарушэнні да адказнасці прыцягваюцца з 16 гадоў. Пакаранне: штраф, папярэджанне, папраўчыя працы.
3. Дысцыплінарная адказнасць-гэта парушэнне працоўных абавязкаў, г. зн. парушэнне працоўнага заканадаўства, да прыкладу: спазненне на працу, прагул без паважнай прычыны.
4. Грамадзянска-прававая адказнасць рэгулюе маёмасныя адносіны. Пакарання да правапарушальніку: пакрыццё шкоды, выплата шкоды.
Своечасова заўважаныя адхіленні ў паводзінах дзяцей і падлеткаў і правільна арганізаваная педагагічная дапамога могуць адыграць важную ролю ў прадухіленні сітуацый, якія могуць прывесці да правапарушэнняў і злачынстваў.
Вылучаюць наступныя стадыі адкланяўся паводзін падлеткаў:
- неодобряемое паводзіны-паводзіны, звязанае з свавольствамі свавольствам, непаслушэнства, няўрымслівасцю – упартасцю;
- ганіць паводзіны-паводзіны, якое выклікае больш ці менш асуджэнне навакольных, педагогаў, бацькоў (эпізадычныя парушэнні дысцыпліны, выпадкі задзірлівасці, грубасці, дзёрзкасці, несумленнасці);
- дэвіянтнымі паводзіны-маральна адмоўныя дзеянні і ўчынкі, якія прынялі характар сістэматычных або звыклых (ілжывасць, прытворства, крывадушнасць, эгаізм, канфліктнасць, агрэсіўнасць крадзеж і г. д.);
- предпреступное паводзіны-паводзіны, якое нясе ў сабе зародкі крымінальнага і дэструктыўнага паводзін (эпізадычныя наўмысныя парушэнні нормаў патрабаванняў, якія рэгулююць паводзіны і ўзаемаадносіны людзей у грамадстве, хуліганства, збіццё, вымагальніцтва, распіццё спіртных напояў, злосныя парушэнні дысцыпліны і агульнапрынятых правілаў паводзін і г. д.);
- супрацьпраўнае або злачыннае паводзіны-паводзіны, звязанае з рознымі правапарушэннямі і злачынствамі.
Прыкметамі праблемных дзяцей могуць з'яўляцца:
1. Ухіленне ад вучобы прычыны:
- непаспяховасці па большасці прадметаў;
- адставання ў інтэлектуальным развіцці;
- арыентацыі на іншыя віды дзейнасці;
- адсутнасці пазнавальных інтарэсаў.
2. Нізкая грамадска-Працоўная актыўнасць:
- Адмова ад грамадскіх даручэнняў;
- грэблівае стаўленне да спраў класа;
– дэманстратыўны адмова ад удзелу ў працоўных справах;
- грэблівае стаўленне да грамадскай уласнасці, яе псаванне.
3. Негатыўныя праявы:
- Ужыванне спіртных напояў;
– ўжыванне псіхатропных і таксічных рэчываў;
- цяга да азартных гульняў;
– курэнне;
- нездаровыя сэксуальныя праявы.
4. Негатывізм ў ацэнцы рэчаіснасці.
5. Падвышаная крытычнасць па адносінах да педагогаў і дарослым:
– грубасць;
– бойка;
– прагул;
- пропускі заняткаў;
– недысцыплінаванасць на ўроках;
- збіццё слабых, малодшых;
– вымагальніцтва;
- жорсткае стаўленне да жывёл;
– крадзеж;
- парушэнне грамадскага парадку;
– нематываваныя ўчынкі.
6. Стаўленне да выхаваўчым мерапрыемствам:
– абыякавы;
– скептычны;
– негатыўны;
– разлютаваны.
Чаму фармуецца такія паводзіны? Што ўплывае на падлеткаў?
1. Неспрыяльныя ўмовы сямейнага выхавання.
Для дзіцяці самы дзейсны ўзор гэта яго бацькі. Асацыяльныя (паводзіны, якое супярэчыць грамадскім нормам і прынцыпам) паводзіны бацькоў: сістэматычнае п'янства, скандалы, распуста, праява жорсткасці.
2. Недастатковая ўвага і любоў з боку бацькоў. Дагледжаны, своечасова накормлены і модна апрануты дзіця можа быць ўнутрана адзінокім, псіхалагічна безнаглядным, паколькі да яго настрою, інтарэсаў і перажыванняў нікому няма справы. Такія хлопцы асабліва імкнуцца да зносін з аднагодкамі і дарослымі па-за сям'ёй, што ў вядомай ступені кампенсуе ім недахоп увагі, ласкі і клопату з боку бацькоў. Аднак калі гэта зносіны набывае нездаровы інтарэс, яно згубным чынам адбіваецца на маральным развіцці і паводзінах дзяцей.
3. Гиперопека. Няма свабоды выбару ў дзіцяці, так як бацькі баючыся, каб іх дзеці не нарабілі памылак, не даюць ім жыць, усе імкнуцца вырашыць за іх. Следства-інфантыльнасць, несамастойнасць, асабістая безгрунтоўнасць дзіцяці.
4. Празмернае задавальненне патрэбаў дзіцяці. У сем'ях, дзе дзецям ні ў чым не адмаўляюць, патураюць любым капрызам, пазбаўляюць ад хатніх абавязкаў, вырастаюць не проста гультаі, а спажыўцы, якія прагнуць усё новых і новых задавальненняў і выгод. Адсутнасць звычкі да разумнага самаабмежавання нярэдка штурхае іх на злачынствы, якія здзяйсняюцца пад уплывам матываў і жаданняў чыста спажывецкага характару.
5. Празмерная патрабавальнасць і аўтарытарнасць бацькоў. Залішняя суровасць бацькоў, празмернае выкарыстанне разнастайных абмежаванняў і забаронаў, пакаранняў, якія прыніжаюць дзяцей, якія абражаюць іх чалавечую годнасць, імкненне падпарадкаваць дзіцяці сваёй волі, навязванне свайго меркавання і гатовых рашэнняў, катэгарычнасць меркаванняў і загадным тон, выкарыстанне прымусу і рэпрэсіўных мер, уключаючы фізічныя пакарання, руйнуюць атмасферу ўзаемаразумення і даверу, нярэдка штурхаючы дзяцей на злачынствы.
Логіка прафілактыкі падказвае неабходнасць стварэння ў школе умоў, якія не правакуюць адхіляецца паводзін, а пашыраюць бяспечную для дзіцяці прастору, дзе яму добра і цікава.
«У прафілактычнай дзейнасці з канкрэтным чалавекам, - як слушна адзначае Г. А. Аванесов, - важна не ўпусціць час. Як раз на ранняй стадыі, калі асоба яшчэ не набыла ўстойлівых поглядаў і звычак, можа быць, лягчэй дасягнуты поспех".
Калі ж меры ранняй прафілактыкі апынуцца недастатковымі, то яны могуць быць папоўнены мерамі іншага ўзроўню, так як для гэтага застаецца пэўны рэзерв часу.
Раннюю прафілактыку, можна вызначыць як сукупнасць мер, якія ажыццяўляюцца з тым каб:
1) аздаравіць умовы жыцця і выхавання непаўналетніх у выпадках, калі сітуацыя пагражае іх нармальнаму развіццю;
2) спыніць і ўсталяваць дзеяння крыніц антыграмадскіх ўплыву;
3)уздзейнічаць на непаўналетніх, якія дапускаюць адхіленні ў паводзінах такім чынам, каб не даць замацавацца антыграмадскімі поглядаў і звычак.
Асноўнымі напрамкамі ранняй прафілактыкі з'яўляюцца:
1. Выяўленне і ўсталяванне няшчасных умоў жыцця і выхавання яшчэ да таго, як яны адбіліся на паводзінах, фарміраванні поглядаў канкрэтных падлеткаў.
2. Выяўленне і ліквідацыю (нейтралізацыя) крыніц адмоўных уплываў на падлеткаў, якія могуць сфармаваць антыграмадскую пазіцыю асобы і спрыяць здзяйсненню злачынстваў.
Гэты кірунак прадугледжвае:
- Ужыванне мер па аздараўленні няшчасных умоў сямейнага выхавання падлетка з дапамогай розных мер уздзеяння да яго бацькам;
- адабранне падлеткаў з адмоўна ўздзейнічае на падлетка абстаноўкі;
- Ужыванне прадугледжаных законам мер да асоб, якія ўцягваюць падлеткаў у п'янства, і іншую антыграмадскую дзейнасць;
3. Аказанне стрымлівае і карэктуе ўздзеяння на падлеткаў з сацыяльна адхіляюцца паводзінамі.
Прычым могуць быць вылучаныя меры: ўздзеяння на падлеткаў, антыграмадскія погляды якіх яшчэ не ўмацаваліся і выяўляюцца ў здзяйсненні асобных малазначных правін.
Мэта іх прымянення не даць замацавацца антыграмадскім поглядам і звычкам; ўздзеяння, якія прымяняюцца да падлеткаў з досыць выяўленай антыграмадскай пазіцыяй асобы, якія здзяйсняюць правапарушэнні, не носяць злачыннага характару. Іх мэта - не даць магчымасці рэалізавацца ў злачынства антыграмадскай пазіцыі асобы.
Сям'я-гэта адна з найвялікшых каштоўнасцяў,
створаных чалавецтвам за ўсю
гісторыю яго існавання,
але не ўсім удаецца яе захаваць.
У сферы сямейна-бытавых адносін здзяйсняецца кожнае трэцяе бытавое забойства і кожнае чацвёртае цяжкае цялеснае пашкоджанне!
Сямейнае няшчасце і звязанае з ім злоўжыванне грамадзянамі алкаголем, наносяць непаўторны шкоду грамадству!
Закон Рэспублікі Беларусь
"Аб правах дзіцяці»
Артыкул 9 абвяшчае: "дзяржава ахоўвае недатыкальнасць асобы дзіцяці, ажыццяўляе яго абарону ад усіх відаў эксплуатацыі, фізічнага і псіхалагічнага гвалту, жорсткага, грубага і абразлівага звароту, сэксуальных скрыўленняў, ад уцягвання ў злачынную дзейнасць, далучэння да спіртных напояў, немедыцынскага ўжывання наркатычных, таксічных, псіхатропных і іншых адурманьваючых сродкаў, прымусу да занятку прастытуцыяй, жабраваннем, азартнымі гульнямі з боку бацькоў, асоб, з замяняюць, і сваякоў».
Артыкул 17 абвяшчае: "Сям'я нясе адказнасць за дзіця. Бацькі (апекуны, папячыцелі) павінны ствараць неабходныя ўмовы для паўнавартаснага раз, выхавання, адукацыі, умацавання здароўя і падрыхтоўкі яго да самастойнага жыцця ў сям'і і грамадстве. Пры знаходжанні дзяцей на дзяржаўным забеспячэнні бацькі абавязаны кампенсаваць у поўным аб'ёме расходы, затрачаныя дзяржавай на ўтрыманне іх дзяцей (на падставе Дэкрэта Прэзідэнта РБ ад 24.11.2006 г. №18 «Аб дадатковых мерах па дзяржаўнай абароне дзяцей у няўдалых сем'ях». Парушэнне правоў і законных інтарэсаў дзіцяці бацькамі (апекунамі, папячыцелямі) цягне адказнасць, прадугледжаную заканадаўчымі актамі Рэспублікі Беларусь (аж да пазбаўлення волі).
У канцы 20 стагоддзя (1989 годзе) Генеральнай Асамблеяй ААН была прынятая Канвенцыя аб правах дзіцяці, якая юрыдычна і маральна замацавала правы дзяцей у свеце ў разнастайных сітуацыях і абставінах, комплекс мер з мэтай іх абароны ад усіх відаў і формаў гвалту, грубага звароту або эксплуатацыі.
Выпіскі артыкулаў з
АДМІНІСТРАЦЫЙНАГА КОДЭКСА
Рэспубліка Беларусь
Артыкул 9.4. Невыкананне абавязкаў па выхаванню дзяцей
1. Невыкананне бацькамі або асобамі, іх замяняюць, абавязкаў па выхаванню дзяцей, што пацягнула здзяйсненне непаўналетнім дзеі, які змяшчае прыкметы адміністрацыйнага правапарушэння, або злачынства, але не дасягнулі ўзросту, з якога надыходзіць адміністрацыйная або крымінальная адказнасць за ўчыненае дзеянне, – цягне папярэджанне або накладанне штрафу ў памеры да дзесяці базавых велічынь.
2. Тое ж дзеянне, здзейсненае паўторна на працягу аднаго года пасля накладання адміністрацыйнага спагнання за такое ж парушэнне – - цягне накладанне штрафу ў памеры ад дзесяці да дваццаці базавых велічынь.
Артыкул 17.4. Ўцягванне непаўналетняга ў антыграмадскія паводзіны
Ўцягванне непаўналетняга ў антыграмадскія паводзіны шляхам набыцця для яго алкагольных, слабаалкагольных напояў ці піва, а таксама іншае ўцягванне асобай, якая дасягнула васемнаццацігадовага ўзросту, заведама непаўналетняга ва ўжыванне алкагольных, слабаалкагольных напояў ці піва альбо ў немедыцынскае ўжыванне моцнадзейных або іншых адурманьваючых рэчываў, – цягнуць накладанне штрафу ў памеры ад дзесяці да трыццаці базавых велічынь.
Артыкул 23.4. Непадпарадкаванне законнаму распараджэнню ці патрабаванню службовай асобы пры выкананні ім службовых паўнамоцтваў
Непадпарадкаванне законнаму распараджэнню ці патрабаванню службовай асобы дзяржаўнага органа пры выкананні ім службовых паўнамоцтваў асобай, не падпарадкаваным яму па службе, – цягне накладанне штрафу ў памеры ад дваццаці да пяцідзесяці базавых велічынь або адміністрацыйны арышт.
КАНСТЫТУЦЫЯ
РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ
Артыкул 32. Шлюб, сям'я, мацярынства, бацькоўства і дзяцінства знаходзяцца пад абаронай дзяржавы.
... Бацькі або асобы, якія іх замяняюць, маюць права і абавязаны выхоўваць дзяцей, клапаціцца аб іх здароўі, развіцці і навучанні. Дзіця не павінна падвяргацца жорсткаму абыходжанню або знявазе, прыцягвацца да работ, якія могуць нанесці шкоду яго фізічнаму, разумоваму або маральнаму развіццю. Дзеці абавязаны клапаціцца пра бацькоў, а таксама аб асобах, якія іх замяняюць, і аказваць ім дапамогу.
Дзеці могуць быць аддзеленыя ад сваёй сям'і супраць волі бацькоў і іншых асоб, якія іх замяняюць, толькі на падставе рашэння суда, калі бацькі або іншыя асобы, іх замяняюць, не выконваюць сваіх абавязкаў…
КОДЭКС РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ
АБ ШЛЮБЕ І СЯМ'І
Артыкул 66. Абарона правоў і законных інтарэсаў дзяцей
Пры невыкананні або неналежным выкананні бацькамі (адным з іх), а таксама іншымі асобамі і арганізацыямі, якія прымаюць удзел у выхаванні дзіцяці, сваіх абавязкаў па выхаванні, навучанні альбо зместу дзяцей, або злоўжыванні бацькоўскімі правамі, або адмоўным уплыве на паводзіны дзяцей, або жорсткім абыходжанні з імі дзеці маюць права звярнуцца па абарону сваіх правоў і законных інтарэсаў у камісіі па справах непаўналетніх, органы апекі і папячыцельства, пракуратуру, а па дасягненні чатырнаццаці гадоў – і ў суд.
Бацькі маюць права звярнуцца ў суд з пазовам аб абароне правоў і законных інтарэсаў непаўналетніх дзяцей да юрыдычнай або фізічнай асобы, якая парушыла іх правы і законныя інтарэсы.
Артыкул 67. Адказнасць за неналежнае выхаванне дзяцей
Бацькі, а таксама іншыя асобы і арганізацыі, якія прымаюць удзел у выхаванні дзіцяці, у адпаведнасці з заканадаўствам Рэспублікі Беларусь нясуць адказнасць за неналежнае выхаванне дзяцей.
Выхаванне прызнаецца неналежным, калі не забяспечваюцца правы і законныя інтарэсы дзіцяці, а таксама калі дзіця знаходзіцца ў сацыяльна небяспечным становішчы (з прычыны безнагляднасці або беспрытульнасці знаходзіцца ў абстаноўцы, якая ўяўляе небяспеку для яго жыцця або здароўя альбо не адпавядае патрабаванням да яго выхавання ці ўтрымання, або ўчыняе правапарушэнні).
Артыкул 80. Пазбаўленне бацькоўскіх правоў
Бацькі або адзін з іх могуць быць пазбаўленыя бацькоўскіх правоў у дачыненні да непаўналетніх дзяцей, калі будзе ўстаноўлена, што яны ўхіляюцца ад выканання сваіх абавязкаў па выхаванню дзяцей або злоўжываюць сваімі бацькоўскімі правамі, жорстка звяртаюцца з дзецьмі, вядуць амаральны лад жыцця, што аказвае шкоднае ўздзеянне на дзяцей, а таксама калі бацькі з'яўляюцца хранічнымі алкаголікамі або наркаманамі або калі бацькі падалі пісьмовую заяву аб адмове ад дзіцяці.
Пазбаўленне бацькоўскіх правоў здзяйсняецца толькі ў судовым парадку. Справы аб пазбаўленні бацькоўскіх правоў разглядаюцца з абавязковым удзелам пракурора і прадстаўніка органа апекі і папячыцельства.
Пры адмове без паважных прычын ўзяць дзіця з радзільнага дома (аддзяленні) і іншых дзіцячых лячэбна-прафілактычных і вучэбна-выхаваўчых устаноў, а таксама ад асоб, у якіх дзіця знаходзіцца на выхаванні, у АБАВЯЗКОВЫМ парадку прад'яўляецца пазоў аб пазбаўленні бацькоўскіх правоў.
Пры пазбаўленні бацькоўскіх правоў абодвух бацькоў, а таксама аднаго з бацькоў, калі перадача дзіцяці іншаму аднаму з бацькоў немэтазгодная або немагчымая, суд прымае рашэнне аб перадачы дзіцяці на апеку органа апекі і папячыцельства.
Аб прынятым рашэнні суд паведамляе дзяржаўны орган, рэгіструючы акты грамадзянскага стану, па месцы рэгістрацыі нараджэння дзіцяці.
Артыкул 100. Абавязкі дзяцей у дачыненні да бацькоў
Дзеці абавязаны клапаціцца аб бацьках і аказваць ім дапамогу. Змест непрацаздольных, якія маюць патрэбу ў дапамозе бацькоў з'яўляецца абавязкам іх паўналетніх працаздольных дзяцей.
Увага!
Калі вы сталі ахвярай або сведкам
гвалту ў сям'і –
ЗВЯРНІЦЕСЯ ЗА ДАПАМОГАЙ!
ГВАЛТ-ГЭТА ЗАЎСЁДЫ
Злачынства!
Спайсы і курыльныя сумесі
У апошнія гады, з Кітая заходзіць бесперапынны паток новых наркотыкаў, непасрэдны гандаль якімі вядзецца праз сетку Інтэрнэт. Назвы гэтых наркотыкаў-спайсы. Змагацца з імі складана, таму што іх са спазненнем уключаюць у спіс забароненых, а таксама таму што распаўсюджванне адбываецца праз Інтэрнэт, і арганізатары самі не датыкаюцца да наркотыкаў.
Што такое курыльная сумесь " спайс"
Spice (»спайс") — брэнд травяных курыльных сумесяў, якія валодаюць псіхаактыўным дзеяннем, аналагічным дзеянню марыхуаны. Ён з'явіўся з пачатку 2000 - х гадоў (па некаторых дадзеных — з 2002) у розных краінах Еўропы. Спачатку курыльныя сумесі можна было легальна купіць у звычайных і інтэрнэт-крамах. Часта спайс называлі бясшкоднымі пахошчамі, якія дапамагаюць чалавеку расслабіцца пасля цяжкай напружанай разумовай або фізічнай працы. Натуральна, што спайс стаў шырока папулярны ў моладзі, студэнтаў і школьнікаў. Таму на іх і прыйшоўся асноўны наркатычны ўдар.
Склад курыльных сумесяў.
Прадаўцы, прапаноўваючы набыць спайс, даказваюць, што "ён зусім бясшкодны, так як складаецца толькі з траў, без хімічных дабавак". Але ў гэтым ёсць толькі маленькая доля праўды. Можна, напрыклад, успомніць толькі пра марыхуану, розныя грыбы, якія ўтрымліваюць галюцынагены і іншыя, зусім натуральныя прадукты, ужываючы якія многія людзі, чамусьці загінулі.
Але на самой справе дадзеная курыльная сумесь утрымлівае ў сабе такія расліны: блакітны лотас, ільвіны хвост, гавайская ружа, шалфей Прадказальніка і іншыя рэчывы, накшталт як звычайныя расліны. Але кожнае з гэтых раслін мае ў сваім складзе наймацнейшыя галюцынагены. Большая іх частка расце ў Паўднёвай Азіі і Амерыцы. Усе яны раней ўжываліся першабытнікамі менавіта ў выглядзе наркотыкаў.
Складанасць, з якой сутыкаюцца лекары пры лячэнні залежнасці ад спайсу, заключаецца ў тым, што ў аналізе пры большасці выпадкаў у пацыента ў крыві няма наркатычных злучэнняў. А гэта абцяжарвае дыягностыку і лячэнне.
Шкоду спайсу ці курыльных сумесяў.
У першую чаргу ад ужывання курыльных сумесяў пакутуе чалавечая псіхіка, ўздзеянне на яе аказваецца, гэтак жа як і пры ўжыванні моцнадзейных наркатычных рэчываў. Пры ужыванні «спайса» з'яўляюцца галюцынацыі, трывога, ваніты, пачуццё панічнага страху.
Пакутуе гэтак жа і ўвесь арганізм у цэлым: лёгкія, печань, фільтруе нячыстую кроў, мозг, і, так ці інакш, шэраг іншых органаў. У мужчын гэты наркотык зніжае патэнцыю, у жанчын становяцца нерэгулярны менструацыі. У шэрагу выпадкаў гэта прыводзіць да бясплоддзя. Таму кожнай дзяўчыне варта сур'ёзна задумацца, перш чым ўпершыню паспрабаваць спайс, і вырашыць, што ж з'яўляецца для яе больш прыярытэтным – атрымаць некалькі гадзін сумніўнага задавальнення або жа ў будучыні мець магчымасць стварыць нармальную сям'ю.
Забарона на спайс.
У Еўропе доўга думалі над тым, што трэба ўводзіць забарону на спайс або няма. Але ўсё ж большая частка краін, гэта: Вялікабрытанія, Люксембург, Швецыя, Германія, Францыя і іншыя ўвялі ўсё ж такі забарону на гэты наркотык. У Расеі арыгінальны "спайс" забаранілі ў 2009 годзе.
У Беларусі ўпершыню супрацоўнікі МУС сутыкнуліся з так званымі спайсамі ў 2010 годзе. Зараз абарот значнай долі "спайсаў" абмяжоўваецца Рэспубліканскім пералікам наркатычных сродкаў і псіхатропных рэчываў, куды штогод уключаюцца новыя віды псіхатропаў, забароненыя на тэрыторыі нашай краіны.
Што неабходна ведаць бацькам
Дзеянне наркотыку можа доўжыцца ад 20 хвілін да некалькіх гадзін і суправаджаецца кашлем, сухасцю ў роце, каламутным альбо счырванелым бялком вачэй, парушэннем каардынацыі, дэфектам гаворкі (заторможенность, эфект выцягнутай магнітафоннай плёнкі), заторможенностью мыслення, нерухомасцю, застываннем ў адной позе пры поўным маўчанні, бледнасцю, пачашчаным пульсам і прыступамі смеху.
У сувязі з тым, што дозу не пралічыць (розныя прадаўцы, склады, формулы, канцэнтрацыя) магчымыя перадазіроўкі, якія суправаджаюцца млоснасцю, ванітамі, галавакружэннем, моцнай бледнасцю, да страты прытомнасці, і могуць прывесці да смерці.
І напрыканцы хочацца сказаць, што наркотыкі гэтыя надзвычай небяспечныя, бо даступныя, простыя ва ўжыванні, і дзейнічаюць у першую чаргу на псіхіку. Ніхто не здольны засцерагчы нашых дзяцей акрамя нас саміх. Ня будзьце бестурботныя, не думайце, што гэта можа закрануць любога, але не вас. Запомніце-наркотыкі не выбіраюць, сын Настаўніцы або дачка генерала. І асноўная прычына наркаманіі-даступнасць наркотыкаў.
Алкагалізм бацькоў і яго наступствы на псіхічнае развіццё дзяцей. Алкагольная залежнасць у падлеткаў.
Алкагалізм-гэта хваравітае прыхільнасць да алкаголю, якое развіваецца з прычыны звыклага яго ўжывання і якое вядзе да страты чалавекам сацыяльна каштоўных духоўных і фізічных якасцяў.
Хранічная, траўміруе псіхіку сітуацыя ў сям'і неспрыяльна адбіваецца на здароўе дзяцей. У такіх сем'ях складваецца абстаноўка, якая робіць немагчымым паўнавартаснае выхаванне і навучанне дзяцей, гэта вядзе да разумовай абмежаванасці і псіхафізічнага недаразвіцця дзяцей. П'янства нават у самай бяскрыўднай форме аказвае адмоўнае ўплыў на фізічнае і псіхічнае развіццё дзяцей.
Ужыванне алкаголю маці падчас цяжарнасці можа згуляць фатальную ролю ў развіцці дзіцяці. Гэты выпадак можа апынуцца той адзінай кропляй, якая перапаўняе посуд і дае магчымасць излиться няшчаснаму грузу спадчыннасці.
Алкагалізм бацькоў вядзе да саматычнай паталогіі: заўчасным родах, адставанні ў фізічным развіцці дзіцяці. Такія дзеці дрэнна развіваюцца, пакутуюць рознымі пачварнасцямі.
40-60% дзяцей алкаголікаў пакутуюць алігафрэнію і разумовай адсталасцю. Парушэнне разумовага развіцця дзяцей, бацькоў, якія пакутуюць на алкагалізм, могуць быць абумоўлены не толькі алігафрэнію, але і затрыманым тэмпам развіцця цэнтральнай нервовай сістэмы (гэтая група дзяцей пазначаецца як дзеці з затрымкай псіхічнага развіцця).
Дзеці з сем'яў алкаголікаў вельмі ўражлівыя, ізаляваны ад пачуццяў, схільныя да ўнутранай перапрацоўцы пачуццяў і перажыванняў. Становішча ўскладняецца тым, што дзеці могуць з-за свайго абмежаванага і ўжо дэфармаванага вопыту, умоў выхавання і адносін у сям'і эмацыйна адрэагаваць на назапашваецца нервова-псіхічнае напружанне.
Усе гэтыя парушэнні прыводзяць да розных формаў няправільнага паводзінаў у дзяцей. Перш за ўсё гэта рэакцыі пратэсту. Дзіця становіцца грубым, непаслухмяным, імкнецца ўсё зрабіць на злосць. Разам з актыўнымі рэакцыямі пратэсту могуць адзначацца пасіўныя рэакцыі, калі дзіця сыходзіць з дому, баіцца бацькоў і не вяртаецца. Таксама маецца падвышаная схільнасць да ўзнікнення сацыяльна адмоўных формаў імітацыйнага паводзін, як брыдкаслоўе, хуліганскія ўчынкі, дробнае крадзеж, бадзяжніцтва.
Усе названыя парушэнні могуць стаць асновай для фарміравання стойкіх паталагічных уласцівасцяў асобы, якія абцяжарваюць яе сацыяльную адаптацыю.
Такім чынам, у якасці высновы можна сказаць, што алкагалізм з'яўляецца комплекснай праблемай, якая ўключае ў сябе шэраг аспектаў: сацыяльны, медыцынскі, выхаваўчы і псіхалагічны. Асаблівую праблему ў цяперашні час уяўляе сабой сямейны алкагалізм, бо тыя, што п'юць бацькі наносяць шкоду не толькі свайму здароўю, але і будучаму. Амаль усе дзеці з алкагольных сем'яў нараджаюцца з дэфектамі: ад нязначных парушэнняў да грубых заганаў развіцця і уродств. А калі дзіця нарадзілася фізічна здаровым, то няўхільна пакутуе яго псіхічнае развіццё, т.к выхоўваюцца ён ва ўмовах пастаяннага страху, скандалаў, неўраўнаважанага паводзін бацькоў, а часта жорсткасці і гвалту з іх боку. У выніку дзеці вырастаюць нервовымі, эмацыйна няўстойлівымі, з нізкім самаацэнкай, з рознымі формамі паталагічнага паводзін. Усе гэтыя парушэнні значна абцяжарваюць працэс выхавання і навучання дзяцей, а абмежаваны і дэфармаваны жыццёвы вопыт не дазваляе дзецям паспяхова адаптавацца ў сацыяльнай асяроддзі. Адхіленні ў псіхічным развіцці дзяцей пры сямейным алкагалізме часта парушаюць іх адаптацыю да школы, вучоба большасці з іх даецца з вялікай працай.
Алкагольная залежнасць у падлеткаў-адна з самых вострых праблем сучаснага грамадства. Неспрыяльнай тэндэнцыяй з'яўляецца рост частаты захворвання сярод моладзі, у тым ліку падлеткаў. За апошнія 5 гадоў колькасць падлеткаў, якія стаяць на ўліку ў нарколагаў у РБ вырасла больш, чым у 3 разы. За 2016г. колькасць непаўналетніх, узятых ўпершыню нарколагамі на ўлік па параўнанні з 2015г., павялічылася на 26,5 %, а лік, якія складаюцца на ўліку, на 29,2%. З ліку ўлічаных у дзяржаўных медыцынскіх наркалагічных установах РБ на Студзень 2016г.12,5% склалі непаўналетнія да 14 гадоў. Стацыянарны. пралечана 320 падлетка, 27,3% з іх склалі непаўналетнія да 14 гадоў. Да 50% падлеткаў, якія знаходзяцца на лячэнні ў дзіцяча-падлеткавым неўралагічным аддзяленні РБ маюць праблемы з псіхаактыўнымі рэчывамі. Да адміністрацыйнай адказнасці прыцягваліся непаўналетнія да 16 гадоў, якія знаходзяцца ў стане ап'янення: навучэнцы школ-28,9%, ПТВ - 17,9%, тэхнікумаў-4,3%, студэнты ВНУ-1,4%. Больш за 30% злачынстваў здзяйсняюцца непаўналетнімі ў стане алкагольнага ап'янення.
Многія з маладых людзей, знаходзячыся пад уздзеяннем інтэнсіўных бесперапынна ўзрастаючых стрэсавых сітуацый, не гатовыя да іх пераадолення і, з прычыны гэтага псіхаэмацыйнага напружання, узнікаюць розныя формы саморазрушающего паводзін, у першую чаргу ўжыванне алкаголю, наркотыкаў і інш.ПАВ.
Фарміраванне залежнасці звязана з фактарамі рызыкі і ўстойлівасці, якія ўключаюць індывідуальныя, генетычныя, асобасныя і средовые ўплыву, а так жа індывідуальныя варыянты ўзаемадзеяння паміж імі.
Клініка алкагольнай залежнасці ў падлеткаў мае асаблівасці, якія адрозніваюць яе ад дадзенай хваробы ў дарослых, разам з вялікім распаўсюджваннем залежнасці ад ПАВ. Востра стаіць пытанне прафілактыкі і лячэння.
Лячэбныя ўздзеяння, заснаваныя на адначасовым паслабленні рызыкі развіцця залежнасці ад ПАВ і павелічэнні патэнцыйнай ўстойлівасці асобы ў пэўных умовах асяроддзя, з'яўляецца пераважнай.
Адна з самых актуальных і балючых тэм сучаснага грамадства гэта ўжыванне алкаголю. Кожны трэці падлетак ва ўзросце 12 гадоў ужывае алкаголь. Апытанні паказалі, што 39% падлеткаў 8-11-х класаў ўжываюць алкаголь штотыдзень, усяго толькі 4% навучэнцаў ні разу не спрабавалі алкаголь.
Падставы першага далучэння да алкаголю вельмі разнастайныя. У дзяцей да падлеткавага ўзросту першае знаёмства з алкаголем адбываецца альбо выпадкова, альбо яго даюць "для апетыту«,» лечаць віном", ці ж дзіця сам з цікаўнасці спрабуе спіртное. У больш старэйшым узросце матывамі першага ўжывання алкаголю становяцца традыцыйныя падставы: "свята" « "сямейнае ўрачыстасць«,» госці «і г. д. з 14-15 гадоў з'яўляюцца такія падставы, як» нязручна было адстаць ад хлопцаў«,» сябры ўгаварылі«, "за кампанію" «" для адвагі " і т. д.
Сярод матываў, якімі кіруецца падлетак ўжывае алкаголь можна вылучыць наступныя:
папулярызацыя алкагольных напояў у кіно, на тэлебачанні, у рэкламных выданнях;
цікаўнасць-жаданне паспрабаваць усё самому і адчуць дзеянне алкаголю;
ўзмоцненае дамаганне на даросласць (прыём алкаголю ўяўляецца прыкметай самастойнасці, сталення, мужнасці);
алкагольнае асяроддзе (бацькі, аднагодкі і староннія асобы);
прыклады аднагодкаў, пошукі дваровых кампаній з распіццём спіртных напояў (калі ў пітушчай піва кампаніі знаходзіцца хтосьці які адмаўляецца ад гэтага напою, то ён падвяргаецца ў гэтым асяроддзі насмешкам, пагардзе і, у канчатковым выніку, выганяецца з групы);
безнагляднасці і ўсёдазволенасць у сем'ях;
даступнасць і адносная таннасць спіртных напояў;
развіццё пад уплывам апекі бацькоў бязволля, залежнасці, безадказнасці, непадрыхтаванасці да жыцця вонкава шчасных дзяцей, якія баяцца пераадольваць цяжкасці, хутка якія паддаюцца благім уплывам.
Розніца паміж эпізадычным прыёмам спіртнога і п'янствам заключаецца не толькі ў колькасці выпітага за адзін раз, але і ў псіхалагічнай ўстаноўцы які п'е. У першым выпадку падлетак адзначае, нейкае ўрачыстае або значнае падзея, у другім — п'е толькі для таго, каб прывесці сябе ў стан ап'янення. Калі своечасова ўтрымаць падлетка ад п'янства, гэта папярэджвае яго далейшае падзенне і развіццё алкагалізму.
Алкагалізм-гэта хранічнае захворванне, выкліканае сістэматычным ужываннем спіртных напояў, якое характарызуецца паталагічным цягай да іх, развіццём псіхічнай і фізічнай залежнасці.
Акрамя таго арганізм падлетка адрозніваецца ад арганізма дарослага чалавека ў тым, што ў яго першапачаткова зніжана ўстойлівасць да алкаголю, параўнальна невялікія дозы якога спачатку выклікаюць вельмі моцнае ап'яненне і нават цяжкае атручванне. Аднак з часам ўстойлівасць да ўжывання вялікіх доз алкаголю ў падлетка ўзнікае, але разам з тым катастрафічна хутка ўзнікаюць усе сімптомы алкагалізму. Арганізм падлетка адрозніваецца ад арганізма дарослага чалавека ў тым, што яго органы і ў першую чаргу цэнтральная нервовая сістэма яшчэ развіваюцца і мала ўстойлівыя кразличного роду ядаў, да алкаголю. Таму раней пачатак ўжывання спіртнога прыводзіць да хуткага развіццю залежнасці ад алкаголю і да паразы ўнутраных органаў.
З захворванняў, звязаных з ужываннем алкаголю, у падлеткаў варта назваць:
- збоі ў працы страўнікава-кішачнага гасцінца з прычыны пашкоджання слізістай абалонкі, парушэнні сакрэцыі і складу страўнікавага соку;
- гепатыты, панкрэатыты, цыроз;
- захворванні эндакрыннай сістэмы;
-парушэнне дзейнасці сардэчна-сасудзістай сістэмы (тахікардыя, праблемы з артэрыяльным ціскам і інш.);
- з'яўленне рознага роду лёгачных захворванняў (хранічны бранхіт, бронхоэктатическая хвароба, пневмосклероз, сухоты лёгкіх);
- зніжэнне імуннай абароны арганізма, падвышаная ўспрымальнасць да інфекцыйных захворванняў;
- засмучэнні з боку цэнтральнай нервовай сістэмы і псіхікі;
- запаленчыя захворванні нырак і мочэвыводзяшчіх шляхоў (ўрэтрыт, цыстыт, піяланефрыт);
- магчымае развіццё і вельмі складанае праходжанне цукровага дыябету;
- правакуе самагубства на глебе алкагольнага псіхозу.
!!! Пры ўзнікненні любых праблем, звязаных з ужываннем алкаголю, варта неадкладна звярнуцца за кансультацыяй і дапамогай да спецыялістаў.